.jpg)
| Posebna izdanja | |||
CRKVA I DRŽAVA |
 |
 |
 |
|
Sadržaj
NOVA SRPSKA POLITIČKA MISAO Posebno izdanje 1/2007 CRKVA I DRŽAVA
UVOD ............................................................................................................................. I Milan Radulović ODNOSI DRŽAVE I VERSKIH ZAJEDNICA U SRBIJI U DRUGOJ POLOVINI 20. VEKA ............................................................................. 1 Srđan Barišić ULOGA DRŽAVE U ZAŠTITI RELIGIJSKIH SLOBODA .......................................11 Gordana Živković CRKVA I DRŽAVA – KA USPOSTAVLjANjU DEMOKRATSKOG KONCEPTA ODNOSA ................. 23 Aleksandar Đakovac CRKVA, DRŽAVA I POLITIKA ................................................................................. 35 Bojan Jovanović SVETOVNA I DUHOVNA VLAST ........................................................................... 43 Branko Radun CRKVA IZMEĐU SCILE I HARIBDE ...................................................................... 51 Slobodan G. Marković KLERIKALIZAM U SRBIJI: PRIVID ILI STVARNOST? ....................................... 63 Dragoljub Đorđević SOCIOLOGIJA PRAVOSLAVLjA I SOCIJALNO UČENjE SPC ............................ 77 Vladimir Vukašinović INTELIGENCIJA I SRPSKA PRAVOSLAVNA CRKVA .......................................... 89 Slobodan G. Marković ULOGA SPC U SRBIJI U RAZDOBLjU POLITIČKOG PLURALIZMA: 1990-2006 ............................................................... 95 Vladan Kutlešić RELIGIJA I VERSKE ZAJEDNICE U PROGRAMIMA PARLAMENTARNIH POLITIČKIH PARTIJA ....................................................... 107 Branko Radun O IDEOLOGIJI SVETOG SAVE ...............................................................................115 Vladimir Dimitrijević „A ŠTA SRBI PARTIJAŠI MISLE?“ – VLADIKA NIKOLAJ I POLITIČKE PARTIJE ..................................................... 127 Miroslav Keveždi CRKVA I POLITIKA U MULTINACIONALNOM DRUŠTVU ............................. 141 Dragan Todorović SPC I ROMI: NEKOLIKO OTVORENIH PITANjA ............................................... 149 Oliver Potežica ODNOSI ISLAMA PREMA DRUGIM RELIGIJAMA ........................................... 157 Živica Tucić UKRAJINA – MEĐUPRAVOSLAVNI I MEĐUHRIŠĆANSKI KAMEN SPOTICANjA ..................................................... 165 Pantelis Kalaicidis ISKUŠNjE JUDINO - CRKVA, NACIJA I IDENTITET: OD ISTORIJE BOŽANSKOG UREĐENjA DO ISTORIJE NACIONALNOG PREPORODA ...... 177 DOSIJE: ZAKON O CRKVAMA I VERSKIM ZAJEDNICAMA ........................... 193 CONTENT .............................................................................................................. 207
U Srbiji se danas mnogo govori o mestu crkve, odnosno tradicionalnih crkava i ostalih religijskih zajednica u društvu. Čuju se glasovi da je crkve previše i da je na delu klerikalizacija društva. Ali mnogi misle i da je crkva i dalje skrajnuta od glavnih društvenih zbivanja i da u Srbiji još imamo na delu recidive komunističke netrpeljivosti kako prema crkvi, tako i prema ostalim religijskim zajednicama. Ovi različiti glasovi dolaze iz odvojenih društvenih i intelektualnih krugova, koji su često i jedan prema drugome neprijateljski nastrojeni. Postoje, dakle, samo suprotstavljeni glasovi, ali ne i odglašavanje, ne i dijalog, ne i susret argumenata i njihovo pretresanje. Zbog toga je u redništvo Nove srpske političke misli, a u cilju pokretanja šireg društvenog dijaloga, 20. maja 2006. upriličilo naučnu konferenciju pod imenom Crkva i država. Želja nam je bila da p obu d i mo interes kvalifikovane, ali i šire društvene javnosti za problem mesta i uloge crkve u srpskom društvu, da otvorimo dijalog i omogućimo susrete različitih stanovišta o društvenom značaju i mestu crkve. Rasprava na konferenciji održa n a je u više krugova. Prvi krug činila su opšta pitanja odnosa države, društva i crkve. Razgovaralo se o tome kakav odnos treba da bude između crkve i pretežno ateizovanog društva, ima li c rkva kao duhovna zajednica „horizontalnu“ političku ideologiju i može li crkva , i do koje mere, da se osvrće i na goruće socijalno-političke teme ? Zatim se prešlo na uža pitanja, pre svega odnosa države i crkve u Srbiji. Raspravljalo se kako država može da na pravi način legitimiše istorijske crkve i verske zajednice u Srbiji, treba li utvrđivanjem novog pravnog položaja crkava i verskih zajednica da se uspostavi njihov kontinuitet u pravnom subjektivitetu koji su dobile u zakonodavstvu Kraljevine Srbije i Kraljevine Jugoslavije, kakav treba da bude odnos države prema ostalim crkvama i verskim zajednicama i, konačno, kakva su iskustva zemalja u okruženju? Usledio je dijaloški krug o odnosu srpskog društva i SPC-a: da li u Srbiji zbilja ima klerikalizma, koliki je stvarni uticaj Crkve (broj tzv. institucionalnih vernika, istorijska tradicija klerikalnog duha, koliko poseduje ekonomske i političke moći), da li bi veća pasivnost Crkve u društvenim pitanjima značila i njenu svojevrsnu getoizaciji u odnosu na društvenu realnost , može li Crkva više pomoći široj zajednici ako se socijalno i kulturno više integriše u društvo i kako, u tom kontekstu, na pravi način definisati odnose države i Crkve? Konačno, razgovaralo se i o iskustvima drugih zemalja i epoha: može li nemačko iskustvo multikonfesionalnosti biti od koristi za Srbiju, kakve izazove predstavlja multikonfesionalnost u Ukrajini, da li Srbija može nešto da primeni iz grčkog iskustva, kakve pouke za Srbiju mogu doći iz Irana i drugih muslimanskih zemalja? Iz tekstova koje donosimo u ovom zborniku čitalac će videti da je osnovna ideja konferencije bez sumnje uspela. Okupljeni su zastupnici različitih pogleda na odnos crkve i politike, uspostavljen je kvalitet a n dijalog i izneto mnogo novih ideja. Ipak, ovu razmenu mišljenja doživljavamo samo kao prvi korak u ozbiljnom i kvalitetnom bavljenju ovom temom. Naš časopis i naš intelektualni krug žele da doprinesu da se o ovoj temi još objektivnije, svestranije i dublje razgovara u svim važnim segmentima društva. Samo tako ćemo izbeći još jedan ciklus nesporazuma, predrasuda i pogrešaka. Samo tako će Srbija moći da se kreće ka sređenosti, demokratiji, pa i – Evropi.
NEW SERBIAN POLITICAL THOUGHT Special edition 1/2007 CHURCH AND STATE Đorđe Vukadinović, Slobodan Antonić INTRODUCTION .......................................................................................................... I Milan Radulović RELATIONS BETWEEN THE STATE AND RELIGIOUS COMMUNITIES IN SERBIA IN THE SECOND HALF OF THE 20 TH CENTURY ............................... 1 Srđan Barišić ROLE OF THE STATE IN THE PROTECTION OF RELIGIOUS FREEDOMS ......11 Gordana Živković THE CHURCH AND THE STA TE (TO WARDS ESTABLISHING DEMOCRATIC CONCEPT OF RELATIONSHIP). 23 Aleksandar Đakovac THE CHURCH, THE STATE AND THE POLITICS ................................................. 35 Bojan Jovanović TEMPORAL AND SPIRITUAL POWERS ................................................................ 43 Branko Radun CHURCH BETWEEN SCYLLA AND CHARYBDIS ............................................... 51 Slobodan G. Marković CLERICALISM IN SERBIA: MYTH OR REALITY? .............................................. 63 Dragoljub Đorđević SOCIOLOGY OF ORTHODOXY AND THE SOCIAL TEACHING OF THE SERBIAN ORTHODOX CHURCH ....................................... 77 Vladimir Vukašinović THE IN TEL LECTUAL COMMUNITY AND THE SERBIAN ORTHODOX CHURCH ..................................................................................................................... 89 Slobodan G. Marković THE ROLE OF THE SERBIAN ORTHODOX CHURCH IN SERBIA IN THE PERIOD OF POLITICAL PLURALISM, 1990–2006 .................................. 95 Vladan Kutlešić RELIGION AND RELIGIOUS CONGREGATIONS IN PROGRAMS OF PARLIAMENTARY PARTIES ............................................... 107 Branko Radun ON IDEOLOGY OF SAINT SAVA ............................................................................115 Vladimir Dimitrijević VLADIKA NIKOLAJ VELIMIROVIĆ AND POLITICAL PARTIES ..................... 127 Miroslav Keveždi THE CHURCH AND THE PO LI TICS IN MULTINATIONAL COMMUNITY ..... 141 Dragan Todorović THE SERBIAN ORTHODOX CHURCH AND THE ROMANIES: SO ME OPEN QUESTIONS ..................................................................................... 149 Oliver Potežica RELATIONSHIP BETWEEN ISLAM AND OTHER RELIGIONS ...........................157 Živica Tucić UKRAINE – IN TRA-ORTHODOX AND IN TER-CHRI STIAN STUMBLING STONE .............................................................................................. 165 Pantelis Kalaicidis JUDAS' TEMPTATION - CHURCH, NATION, IDENTITY: FROM HISTORY OF DIVINE ORDER TO HISTORY OF NATIONAL RENAISSANCE ........................................................................................................ 177 LAW ON CHURCHES AND RELIGION COMUNITIES ....................................... 193
|
