Pero Simić: Dodik ne dâ razgradnju RS

Prva godina punoljetstva Republike Srpske koja se obilježava (obilježena je) 9. januara, kada je i zvanični praznik Republike Srpske - Dan Republike, protekla je u odbrani njenog političkog statusa, odnosno njene autonomije u okviru BiH i borbe za saniranje posljedica svjetske ekonomske krize, koja nije poštedjela ni ovaj entitet.

Uprkos permanentnim političkim pritiscima jednog dijela međunarodne zajednice koji su išli naruku samo jednoj strani u BiH - bošnjačkoj, i uprkos pogubnim posljedicama koje je svjetska ekonomska kriza ostavljala na mnogo moćnije ekonomije, Republika Srpska se uspjela održati na nogama. Ona još jedan svoj praznik dočekuje politički stabilna, a osmišljenom strategijom i mjerama Vlade, i bez vidno izraženog socijalnog pritiska. Štaviše, u postojećoj bh konstelaciji stvari, Republika Srpska je jedina samoodrživa.

Politički gledano, danas je Republika Srpska zadovoljna što ima ovakav dejtonski status, posebno ako se imaju na umu velike sile koje su krajem devedesetih krenule na Republiku Srpsku sa ciljem da se izigra Dejtonski sporazum, a od nje, otimajući joj bezbroj ovlaštenja, napravi prazna ljuštura. No, nepokolebljiva samouvjerenost u ispravnost svojih ciljeva opredijelila je Milorada Dodika, aktuelnog predsjednika Republike Srpske, da se suprotstavi nasilju visokih predstavnika međunarodne zajednice u BiH, koji su četrnaest godina kršili Ustav i osnovna ljudska prava i nametali zakone. Tako je prenos nadležnosti sa Republike Srpske i njeno razgrađivanje, snagom argumenata zaustavio upravo Dodik 2006. godine. Od tada je Republika Srpska postala nezaobilazni faktor, bez koje se ništa u BiH ne može odlučivati niti donijeti.

Daleko od toga da se posle 2006. stalo sa pritiscima na Republiku Srpsku. Naprotiv, oni su nastavljeni sa promjenjivim intenzitetom, ali uporno do današnjeg dana kada se centralizacija BiH, u prevodu na srpski jezik razgradnja Republike Srpske, pokušava proturiti pod izgovorom potrebe funkcionalnije vlasti u BiH i tobožnje prijeke potrebe na putu evropskih integracija.

No usrećivanje stranaca nije prioritet Milorada Dodika. On dobro čuje i razumije strance, ali još bolje i pažljivije sluša poruke sopstvene javnosti pred kojom je odgovoran i koju ne želi da iznevjeri, jer je od nje i dobio mandat na demokratskim izborima. Decentralizovana struktura BiH, zna to Republika Srpska, nije prepreka za članstvo BiH u Evropskoj uniji, niti je smetnja tokom ispunjavanja obaveza u procesu pridruživanja, gdje Banja Luka već daje svoj doprinos. Danas je u odbrani postignutih vrijednosti Republike Srpske u potpunosti sadržan otpor bilo kakvom pritisku međunarodne zajednice, ali i Sarajeva. U odbrani tih vrijednosti - jaka RS koja neće mnogo zavisiti od BiH, ali neće joj ni štetiti - Dodik je spreman da uloži i svoj ugled i integritet. Uostalom, zajednički nazivnik svih njegovih napora i stremljenja je Republika Srpska, što i nije teško prepoznati.

Sa međunarodnom zajednicom Republika Srpska danas ne želi sukobe, naprotiv, želi da gradi partnerski odnos i na toj ravni traži da se ukine neproglašeni protektorat u BiH zatvaranjem kancelarije visokog predstavnika međunarodne zajednice u BiH (OHR), kao i da ojačani predstavnik EU ne može raspolagati ovlaštenjima koje ima visoki predstavnik.

Neosporni lider Republike Srpske Milorad Dodik čiste ratne prošlosti, danas koristi svaku priliku da ponovi da u svemu jedino mir u BiH danas ne smije biti ugrožen. Njemu i Republici Srpskoj danas se vjeruje i u Beogradu i u Zagrebu jer i Josipović i Tadić javno tvrde da Dodik drži riječ. Neki su to pogrešno protumačili da se Dodik promijenio. Ali ko je htio vidjeti, zna da je Dodik takav bio i prije, no izgleda da je tek sada došlo vrijeme da ga tačno prenose nakon što su mnogi polemisali sa njegovom zlonamjerno iskonstruisanom iskrivljenom slikom, koju su godinama klevetama stvarali sarajevski i još poneki mediji. Danas je Dodik vodeći zagovornik demokratskog dijaloga i sa međunarodnom zajednicom, ali i sa liderima iz Federacije. O svim pitanjima, pa i o pitanju konstituisanja nove vlasti u BiH. Tu se Republika Srpska zalaže za autentične predloge domaćih lidera, a ne za platforme koje predstavljaju miks već prežvakanih međunarodnih predloga. Dodik nije avanturista i svjestan je da u dejtonskoj BiH Republika Srpska može da korača zajedno s Federacijom, bez obzira na različite odgovore i pristupe.

Republiku Srpsku vidi kao snažnu i stabilnu autonomnu zajednicu unutar BiH, koja u budućnosti želi da gradi moderno društvo u kome će obrazovanje, pamet i kompetencija imati prednost. Tome će se narednih godina i stremiti.

Politički gledano, danas je RS zadovoljna što ima ovakav dejtonski status, posebno ako se imaju na umu velike sile koje su krajem devedesetih krenule na Republiku Srpsku sa ciljem da se izigra Dejtonski sporazum, a od nje, otimajući joj bezbroj ovlaštenja, napravi prazna ljuštura.

Autor je savetnik za medije predsednika RS.

(Danas)